Nauczyciele Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych nr 2 w Brzesku, uczestniczący w projekcie „Wzmocnienie kompetencji językowych i europejskich nauczycieli”, współfinansowanego w ramach programu Unii Europejskiej Erasmus+ weszli w fazę końcowej realizacji przedsięwzięcia. W roku szkolnym 2016/2017 w klasach pierwszych technikum mechatronicznego, informatycznego, gastronomicznego i geodezyjnego, jako innowacja pedagogiczna, niektóre przedmioty będą nauczane z elementami języka angielskiego i metody zintegrowanego nauczania języka i przedmiotu (CLIL). W tym celu autor i koordynator projektu mgr Michał Jemioło opracował program nauczania, który stanowi aneks do przedmiotowych programów nauczania, a nauczyciele uczący - uczestnicy projektu, wybrali treści przedmiotowe, które będą w ten sposób realizować. Nauczanie zintegrowane obejmie historię, matematykę, informatykę, biologię, geografię, podstawy przedsiębiorczości, wiedzę o kulturze, WF, BHP i niektóre moduły w klasie mechatronicznej. Do tej pory, w miesiącu wrześniu, przeprowadzono m.in. lekcję historii (dr Anna Skoczek), warsztaty integracyjne w kl. 1TGs (mgr Marzena Mazgaj) i lekcję matematyki w kl. 1TMe (mgr Michał Jemioło).
16 września 2016 roku w kl. 1 TMe odbyła się lekcja historii The First World War – I wojna światowa.
Celem lekcji było zapoznanie z przyczynami i przebiegiem I wojny światowej, wskazanie państw i bitew na wszystkich kontynentach, tak by uczeń miał świadomość dlaczego wojnę tę nazywamy światową oraz wykorzystanie metody CLIL i elementów j. angielskiego w nauczaniu historii. Koncepcja lekcji wykraczała poza program nauczania i treści przedstawione w podręczniku, które ograniczają się do opisu wojny w Europie i odnotowania faktu przystąpienia USA w 1917 roku do wojny po stronie Ententy.
Wykorzystano pomoce dydaktyczne: film „The First World War – epic history” https://www.youtube.co m/watch?v=PbwH1ZBnYdskolorowe kartki z nazwami kontynentów, 18 krajów świata, które uczestniczyły w wojnie (zachowano historyczne nazwy w j. angielskim np. Belgium Congo, German East Africa, Ottoman Empire) i 18 bitew, jakie stoczono w pierwszym roku wojny (film dotyczył 1914 roku).
Na początku uczniowie scharakteryzowali sytuację w Europie w II połowie XIX w. (praca z podręcznikiem w j. polskim), a następnie obejrzeli film w j. angielskim w dwóch odsłonach. (Projekcja była ukierunkowana, podano cel, wyjaśniono na co trzeba zwrócić uwagę). Po I części uczniowie mieli odpowiedzieć na pytania:
- How and why did the First World War start?
- Which European countries participated in the war?
- What countries entered the alliance?
Pytania zadawano w j. angielskim i uczniowie starali się odpowiadać w j. angielskim (uprzednio wyjaśniono niektóre słowa obcojęzyczne). Tę część kończyła notatka zapisana po angielsku. Następnie obejrzano II część filmu i odpowiadano na dalsze pytania:
- Was the war mention the battle which were fought in Europe.
- Only in Europe? Mention the other countries and continents?
- Mention the battles, which were fought in the other countries and continents.
- Why do we call it the first world war?
W trakcie projekcji filmu rozdano uczniom kolorowe kartki z nazwami krajów i miejscami bitew, każdy miał zapamiętać gdzie znajduje się kraj lub bitwa, nazwę której/którego otrzymał na kartce. Ta część lekcji kończyła się utworzeniem mapy. Uczniowie wstawali trzymając przed sobą kartkę z nazwą kontynentu, kraju, bitwy w określonym porządku: Europa: Trójprzymierze (kolor różowy), Trójporozumienie (kolor jasnoniebieski), pozostałe kontynenty (żółty), pozostałe państwa (ciemnoniebieski), bitwy (czerwony). Korelacja z innymi przedmiotami: geografią, a nawet j. polskim (uczniowie w III klasie będą omawiać „Jądro ciemności”, którego akcja rozgrywa się w Kongu Belgijskim) była zamierzona, ale przede wszystkim uświadomiła, że już w 1914 roku wojna ogarnęła wszystkie kontynenty, bitwy stoczono w koloniach w Afryce, Azji, gdzie Japonia wystąpiła przeciw Niemcom, którzy kontrolowali chińskie miasto Qingdao (Tsingtao) oraz Ameryce Południowej - bitwa pod Coronel (Chile) i Wyspy Falklandzkie (Falklands Islands) – i taki wniosek uczniowie wyartykułowali. Na zadanie domowe otrzymali polecenie przeczytania z podręcznika o dalszym przebiegu wojny i jej zakończeniu na froncie wschodnim i zachodnim w Europie. Po czym nastąpiła rekapitulacja. Ale odchodziła ona od typowego schematu lekcji, miała bowiem charakter dyskusji. Prowadząca lekcję Anna Skoczek poprosiła o ocenę wojny jako sposobu rozwiązywania konfliktów. Jeden z uczniów opowiedział się za taką formą i podał przykład Gruzji, dopiero doprecyzowanie pytania: „Czy wojna jest dobrym rozwiązaniem?” doprowadziło uczniów do jednoznacznej odpowiedzi: „nie”, gdyż „przynosi zniszczenie i śmierć wielu ludzi”. Opowiedzenie się „za” wojną przez jednego z uczniów może być symptomatyczne dla współczesnej młodzieży – pokolenia Internetu. Socjologowie i publicyści dostrzegają u młodych fascynacje wojną, organizacjami paramilitarnymi jako skutek oddziaływania gier komputerowych. Może to też być efekt wszechogarniającej nudy, która jest charakterystyczna dla, powszechnego dziś, konsumpcjonistycznego modelu życia; wojna jawi się młodemu pokoleniu jako atrakcja. Rozbieżność zdań uczniów dowodzi jakie zadanie stoi przed współczesną szkołą; wychowanie musi stać się integralną częścią procesu edukacyjnego.
Lekcję historii w kl. 1TMe obserwowali Aneta Michalec – studentka filologii polskiej PWSZ w Tarnowie, odbywająca praktykę zawodową i dyrektor szkoły mgr Jerzy Soska.
Przygotowanie lekcji metodą zintegrowanego nauczania języka i przedmiotu (CLIL) z wykorzystaniem elementów języka angielskiego wymaga dużo pracy ze strony nauczyciela. Czasochłonne jest opracowanie koncepcji i materiałów dydaktycznych.
Innowacje pedagogiczne, wprowadzane w naszej szkole potwierdzają zaangażowanie nauczycieli, którzy podejmują nowe wyzwania i doskonalą swój warsztat pracy, gdyby tylko dorównywało im zaangażowanie uczniów…
oprac. Anna Skoczek
